Taijiquan (czyt. tai czi czuan) – oznacza Pięść Wielkiej Ostateczności jest to chińska sztuka walki (quan – pięść w nazwie stylu) łącząca techniki bojowe z prowadzeniem Qi (czyt. czi) i oddechem. Strategia walki polega na użyciu miękkiego przeciwko twardemu oraz wykorzystania zaokrąglenia do neutralizacji. Aby móc wykorzystać tę zasadę ciało powinno być miękkie a ruchy gładkie i naturalne. Praktyk wykorzystuje umysł (Ji) do podniesienia poziomu Qi w mięśniach co skutkuje Tai Chipodniesieniem ich wydajności i skuteczności w walce.

Techniki umożliwiające wzmocnienie siły wewnętrznej w celach bojowych okazały się równie skuteczne dla celów zdrowotnych. Korzyści zdrowotne płynące z praktyki Taijiquan sprawiły, że styl ten cieszy się dziś ogromną popularnością. Taijiquan podkreśla znaczenie medytacji w ruchu i bez poruszania się dzięki czemu praktykujący uczy się wyciszenia i koncentracji. Styl ten charakteryzuje się powolnymi, pełnymi gracji, piękna i spokoju ruchami, które wprowadzają ciało w stan naturalnego, głębokiego odprężenia. Stan ten przenosi się na wygładzenie krążenia Qi oraz krwi, co skutecznie pozwala wrócić do formy po przebytej chorobie a także zapobiega ich powstawaniu. 

Filozoficzne podstawy stylu są głęboko zakorzenione w daoizmie, szczególnie w teorii Yin i Yang, która może opisywać relacje między ludźmi, przedmiotami, zjawiskami. Autor dzieła Traktat o Taiji, Wang, Zong-Yue, żyjący w czasach dynastii Ching, stwierdza: „Czym jest Taiji? Pochodzi ono z Wuji. Stanowi istotę ruchu i spoczynku. Jest matką Yin i Yang, Gdy się porusza, podział. Gdy spoczywa, na powrót wszystko łączy”. Wuji oznacza stan bez skrajności, bez żadnych podziałów. Yin i Yang określa dwie skrajności. Mistrz Yang Jwing Ming interpretuje te słowa w taki sposób: „(…) Kiedy stoisz nieruchomo, zanim jeszcze rozpoczniesz całą sekwencję, znajdujesz się w stanie Wuji. Twój umysł powinien być cichy, spokojny, chłodny i ześrodkowany. (…) Kiedy jednak pojawi się zamiar rozpoczęcia sekwencji i zaczynasz się poruszać wchodzisz w stan Taiji (tzn. że Yin i Yang zaczynają być rozróżnialne). (…) Taiji w formie Taijiquan oznacza (…) zamiar, bądź motywację stwarzaną przez umysł, co powoduje powstanie zróżnicowania w postaci Yin/Yang.”

„Dzięki działaniu umysłu cała sztuka nabiera życia. Gdy rozpoczynasz jakiś ruch możliwe jest jego zmodyfikowanie, bądź skierowanie się w inną stronę, lecz taka modyfikacja może mieć miejsce tylko wtedy gdy ruch jest już rozpoczęty. Jeśli dokonano jednej zmiany, można dokonać i innych a każda z nich otwiera możliwość najprzeróżniejszych odmian i wariacji. Każda składowa danej sytuacji wywiera wpływ na pozostałe. Wstępny ruch uczynił możliwymi wszystkie inne ruchy, w pewnym sensie „stworzył” te ruchy. (…)”[1]

Możliwe jest osiągnięcie stanu spokoju i ześrodkowania, który pozwala oceniać rzeczy i wydarzenia w sposób neutralny, bez emocjonalnych zakłóceń. Kiedy umysł jest naprawdę jasny i spokojny, otwiera się przed nami duchowa strona tego co nas otacza. Doświadczony praktyk potrafi wyczuć intencje danej osoby zanim jeszcze zostaną one wyrażone i niejednokrotnie rozwija umiejętność głębszego wglądu w ludzi i wydarzenia, bez uciekania się do walki.


[1] Yang Jwing Ming, Taijiquan klasyczny styl Yang, Kraków 2003, s. 40-41